TUNTUTAN HUTANG KOPERASI

Ramai yang tidak sedar bahawa koperasi juga boleh mengambil tindakan undang-undang ke atas ahli mereka yang gagal membayar hutang. Tuntutan hutang koperasi bukanlah isu kecil, malah semakin kerap berlaku terutama melibatkan pinjaman peribadi dalam kalangan penjawat awam dan pekerja swasta. Artikel ini akan menerangkan secara ringkas mengenai apa itu koperasi, bagaimana tuntutan hutang oleh koperasi boleh berlaku, dan sama ada ia perlu dirujuk kepada Suruhanjaya Koperasi Malaysia ataupun Mahkamah Sivil.

1. Apa Itu Koperasi? Koperasi ialah satu pertubuhan autonomi yang ditubuhkan secara sukarela oleh sekumpulan individu untuk memenuhi keperluan dan aspirasi ekonomi, sosial dan budaya mereka melalui sebuah perusahaan yang dimiliki dan dikawal secara demokratik oleh anggotanya. Ini berdasarkan definisi dalam Akta Koperasi 1993. 

2. Dalam bahasa mudah, koperasi adalah satu bentuk organisasi yang ditubuhkan oleh dan untuk ahli-ahlinya sendiri, dan segala urusannya tertakluk kepada undang-undang khas koperasi.

3. Adalah juga menjadi kelaziman bagi sesebuah koperasi untuk menyediakan pinjaman atau pembiayaan kepada ahlinya sebagai salah satu perkhidmatan utama. 

4. Ini kerana koperasi bertujuan menjaga kebajikan ekonomi ahli. Sebagai contoh, seorang guru yang menjadi ahli koperasi mungkin memerlukan pinjaman untuk perbelanjaan keluarga atau pendidikan anak. 

5. Koperasi biasanya menawarkan pinjaman atau pembiayaan dengan kadar faedah yang lebih rendah berbanding institusi kewangan biasa – tetapi dengan syarat-syarat tertentu.

6. Bolehkan Koperasi Tuntut Hutang? Ya, koperasi berhak menuntut semula bayaran hutang daripada ahlinya sekiranya pinjaman tidak dibayar mengikut jadual. 

7. Malah, koperasi boleh mengemukakan tuntutan melalui mekanisme yang diperuntukkan dalam Akta Koperasi 1993, termasuk rujukan kepada Suruhanjaya Koperasi Malaysia (SKM), atau melalui tindakan saman di Mahkamah.

8. Akta Koperasi 1993 memperuntukkan bahawa sekiranya berlaku pertikaian, di antara lainnya yang berkaitan dengan pengurusan atau perniagaan koperasi – termasuk tuntutan hutang – pertikaian tersebut boleh dirujuk kepada Suruhanjaya Koperasi Malaysia. 

9. Ini termasuk tuntutan terhadap ahli, bekas ahli atau waris ahli yang telah meninggal dunia. SKM mempunyai pilihan dan kuasa untuk menyelesaikan pertikaian ini sendiri, melantik penimbang tara, merujuk kepada tribunal, atau bahkan mengarahkan pertikaian dibawa ke Mahkamah.

10. Akta Koperasi 1993 juga menjelaskan bahawa sebarang tuntutan hutang atau tuntutan bayaran yang perlu dibayar oleh ahli kepada koperasi dikira sebagai satu pertikaian yang sah di bawah maksud subseksyen 82(1). Maka, tuntutan hutang oleh koperasi terhadap ahlinya adalah termasuk dalam kategori pertikaian yang boleh dirujuk kepada SKM.

11. Adakah Semua Kes Mesti Dirujuk Kepada SKM? Walaupun Akta Koperasi seolah-olah mewajibkan rujukan kepada SKM terlebih dahulu, Di dalam beberapa kes terkini yang melibatkan koperasi, Mahkamah telah memutuskan bahawa rujukan kepada SKM bukanlah satu keperluan mandatori. 

12. Tuntutan hutang oleh koperasi sebenarnya masih boleh difailkan terus ke Mahkamah. 

13. Di dalam kes-kes yang diputuskan tersebut, Mahkamah juga telah memutuskan bahawa bidang kuasa Mahkamah Sivil tidak terhad kepada pertikaian yang dirujuk oleh Suruhanjaya Koperasi Malaysia semata - mata. Akta Koperasi 1993 hanya memperuntukkan saluran alternatif, dan bukan satu-satunya cara.

14. Seksyen 82(1) Akta Koperasi 1993 hanya menetapkan skop bidang kuasa SKM, manakala seksyen 82(2) menyatakan bahawa tuntutan hutang boleh dianggap sebagai satu pertikaian. Namun, walaupun pertikaian tersebut boleh dibawa ke SKM, ia tidak bermakna Mahkamah tidak boleh campur tangan atau mendengar kes tersebut.

15. Tujuan utama SKM adalah untuk menyediakan satu mekanisme penyelesaian pertikaian yang lebih cekap dan menjimatkan kos, seiring dengan objektif utama Akta Koperasi 1993. 

16. Tetapi jika situasi memerlukan – seperti apabila koperasi memilih untuk saman di Mahkamah – Mahkamah boleh menerima dan mendengar kes tersebut tanpa melanggar niat Parlimen atau skim undang-undang koperasi.

17. Jadi sekiranya anda menerima Writ Saman dan Pernyataan Tuntutan daripada sebuah koperasi, ia sebenarnya satu prosiding yang sah di sisi undang - undang. 

Berwaspada dan beringatlah selalu! 

Adakah Koperasi Boleh Memberi Pinjaman atau Pembiayaan?

Ramai yang bertanya sama ada koperasi dibenarkan untuk memberi pinjaman atau pembiayaan kepada individu. Soalan ini penting kerana ramai ahli koperasi dan orang awam yang terlibat dengan pinjaman koperasi sama ada sebagai peminjam atau penjamin. Artikel ini akan menjelaskan secara ringkas berdasarkan peruntukan Akta Koperasi 1993 yang tertentu, dengan menekankan siapa yang layak menerima pembiayaan dan apa batasan undang-undangnya. Jika anda pernah terima atau bercadang memohon pinjaman koperasi, anda perlu tahu perkara ini.

1. Koperasi boleh memberi pinjaman atau kemudahan pembiayaan termasuk pembiayaan Islam kepada pihak tertentu, tetapi ia tertakluk kepada had dan syarat yang dinyatakan secara jelas dalam undang-undang. Ini termasuk arahan dan garis panduan yang ditetapkan oleh Suruhanjaya Koperasi Malaysia (SKM) serta peraturan dalaman (by-laws) koperasi itu sendiri.

2. Menurut Seksyen 51(1) Akta Koperasi 1993, hanya pihak-pihak tertentu sahaja yang boleh menerima pembiayaan koperasi, iaitu: (a) ahli koperasi, (b) kakitangan koperasi termasuk Ketua Pegawai Eksekutif jika dibenarkan oleh skim perkhidmatan mereka, (c) anak syarikat koperasi yang didaftarkan mengikut seksyen 19(2), dan (d) koperasi lain yang mendapat kelulusan daripada SKM. Semua kemudahan ini mesti mematuhi arahan dan panduan rasmi yang ditetapkan oleh pihak berkuasa.

3. Oleh itu, koperasi tidak boleh memberi pinjaman atau pembiayaan kepada orang luar atau bukan ahli, kecuali dalam kes-kes tertentu yang dinyatakan oleh undang-undang atau jika ada kelulusan khas daripada SKM. 

4. Sekiranya koperasi melanggar peruntukan ini, ia boleh dianggap sebagai pelanggaran undang-undang dan boleh dikenakan tindakan.

5. Pengecualian kepada larangan ini diberikan di bawah Seksyen 51(2). Seksyen ini menyatakan bahawa larangan dalam subseksyen (1) tidak terpakai sekiranya pembiayaan itu dibuat dalam urusan perniagaan koperasi seperti yang dibenarkan dalam undang-undang lain yang mengawal operasinya, atau dibuat selaras dengan undang-undang kecil (by-laws) koperasi. 

6. Ini bermakna terdapat ruang tertentu yang membolehkan koperasi memberi pembiayaan secara sah walaupun kepada pihak luar, jika ianya selaras dengan skop operasi yang dibenarkan.

7. Berkenaan dengan kemudahan pembiayaan yang diberikan kepada ahli pula, contoh kemudahan pembiayaan yang lazim diberikan oleh koperasi termasuklah pinjaman peribadi kepada ahli dengan potongan gaji (contohnya melalui ANGKASA), pembiayaan kenderaan, pembiayaan pendidikan, dan pembiayaan perniagaan kecil-kecilan untuk ahli koperasi. 

8. Semua kemudahan ini biasanya datang dengan kadar keuntungan yang kompetitif dan lebih mudah dipohon berbanding institusi kewangan biasa.

9. Jika seorang ahli gagal membayar pinjaman, koperasi berhak menuntut semula hutang tersebut melalui tindakan undang-undang. Ini boleh dilakukan sama ada dengan memfailkan tuntutan di Mahkamah atau menggunakan saluran pertikaian melalui Suruhanjaya Koperasi Malaysia seperti yang diperuntukkan dalam Seksyen 82 Akta Koperasi 1993. 

10. Oleh itu, walaupun koperasi adalah entiti berasaskan ahli, ia tetap mempunyai hak dan perlindungan undang-undang seperti institusi kewangan lain untuk menuntut hutang yang tertunggak.

11. Penting untuk diingat bahawa kemudahan pembiayaan oleh koperasi bukan sahaja tertakluk kepada akta koperasi, tetapi juga perlu dipantau dari sudut kelulusan dalaman dan rekod keahlian. 

12. Pembiayaan tanpa mematuhi syarat-syarat ini boleh menyebabkan keseluruhan transaksi menjadi tidak sah dan mendedahkan koperasi kepada risiko undang-undang.

13. Walaupun koperasi adalah badan yang mengutamakan kebajikan ahlinya, ia juga terikat dengan prinsip pengurusan kewangan yang baik. Justeru, pemberian pinjaman secara sembarangan kepada individu yang tidak layak atau di luar skop undang-undang boleh menjejaskan kedudukan kewangan koperasi itu sendiri.

14. Ringkasnya, koperasi memang boleh memberi pinjaman atau pembiayaan, tetapi ia hanya boleh dilakukan kepada pihak yang dibenarkan oleh undang-undang dan mengikut garis panduan yang ditetapkan. Semua kemudahan ini tertakluk kepada pengawasan Suruhanjaya Koperasi Malaysia dan tidak boleh disalahgunakan. 

Berwaspada dan beringatlah selalu!